Në një botë ku fjala “stres” shpesh përmendet me konotacione negative, hulumtimet më të fundit po rishikojnë perceptimin tonë mbi këtë ndjesi të përbashkët njerëzore. Ajo që dikur mendohej se ishte një armik absolut për shëndetin mendor dhe fizik, sot shihet me më shumë nuancë: jo çdo stres është i dëmshëm – në disa raste, ai madje mund të jetë i dobishëm.

Kur stresi është i dobishëm?

Stresi i moderuar dhe i parashikueshëm, i cili ndodh në situata të menaxhueshme, si një afat i punës apo përgatitja për një provim, mund të përmirësojë performancën, përqendrimin dhe vigjilencën. Ky lloj stresi ndihmon trupin dhe trurin të mobilizohen, të aktivizojnë burimet energjike dhe të fokusohen në detyrat përpara.

Ky efekt i njohur si "eustress", ose stresi pozitiv, stimulohet në situata të sfiduese por të arritshme, duke rritur motivimin dhe ndjesinë e përmbushjes. Për shembull, një artist që përjeton ankth të lehtë përpara një shfaqjeje shpesh performon më mirë si rezultat i këtij tensioni të dobishëm.

Kur bëhet i dëmshëm?

Problemi lind kur stresi është i vazhdueshëm, i paparashikueshëm dhe i lidhur me ndjenjën e mungesës së kontrollit – kjo njihet si stres kronik, i cili mund të shkaktojë probleme serioze si:

1. Ulje të funksionit imunitar

2. Rritje të rrezikut për sëmundje kardiovaskulare

3. Ankth dhe depresion

4. Probleme me gjumin dhe tretjen

5. Vështirësi në kujtesë dhe përqendrim

Hulumtimet kanë treguar se burimi kryesor i stresit kronik janë situatat me kërkesa të larta dhe kontroll të ulët, si puna me orë të gjata pa autonomi, presioni ekonomik, ose detyrime familjare pa mbështetje. Gratë dhe individët me të ardhura të ulëta preken më shumë nga këto rrethana, për shkak të pabarazive strukturore që u kufizojnë mundësinë për zgjedhje dhe rikuperim.

Çelësi: Menaxhimi i personalizuar i stresit

Çdo individ e përjeton stresin ndryshe, prandaj zgjidhjet nuk janë universale, por duhet të jenë të personalizuara dhe të qëndrueshme.

Disa nga strategjitë më të rekomanduara nga ekspertët për menaxhimin e shëndetshëm të stresit përfshijnë:

Ushqyerje e ekuilibruar

Dieta e pasur me fibra, antioksidantë dhe acide yndyrore omega-3 ndihmon në rregullimin hormonal dhe të humorit.

Gjumi i mjaftueshëm

Ripërtëritja e trupit dhe e mendjes ndodh gjatë gjumit – një komponent themelor për reziliencën emocionale.

Aktiviteti fizik

Lëvizja e trupit çliron endorfina dhe redukton tensionin.

Terapia psikologjike

Bisedat me psikologë ose këshillues ndihmojnë në kuptimin e burimit të stresit dhe zhvillimin e strategjive përballuese.

Mbështetja sociale

Të folurit me miq të besueshëm, familjarë apo komunitete është një nga mënyrat më të fuqishme për të ulur stresin emocional.

Në fund të fundit, stresi është një pjesë e pandashme e jetës, por jo domosdoshmërisht armiku ynë. Aftësia për ta menaxhuar atë me vetëdije dhe mjetet e duhura e shndërron stresin nga një kërcënim në një forcë shtytëse për rritje personale dhe mirëqenie mendore. Si në çdo gjë tjetër, ekuilibri është çelësi.

Burimi: https://www.verywellmind.com