Industria e kompjuterëve kuantikë po përjeton një zhvillim të shpejtë që mund të ndryshojë përgjithmonë mënyrën sesi trajtojmë të dhënat, bëjmë shkencë dhe mbrojmë informacionin digjital. Kompani teknologjike të mëdha si IBM, Amazon, Microsoft dhe Google janë futur në një garë të avancuar për të zhvilluar çipa kuantikë me kapacitete të mëdha, të aftë për korrigjimin e gabimeve dhe përpunimin e informacioneve në mënyra që tejkalojnë kufijtë e kompjuterëve klasikë.

Një revolucion në përpunimin e të dhënave

Kompjuterët kuantikë nuk bazohen në bitet tradicionalë 0 dhe 1, por në qubitët, të cilët mund të ekzistojnë në më shumë se një gjendje njëkohësisht, përmes një fenomeni të njohur si superpozim. Kjo i lejon sistemet kuantike të kryejnë miliarda përllogaritje në të njëjtën kohë, duke hapur mundësi të reja për zgjidhjen e problemeve që aktualisht janë të pamundura për teknologjinë e zakonshme.

Fushat e përfitimit janë të gjera:

Mjekësia dhe bioteknologjia

Zbulimi i barnave të reja, simulimi i molekulave dhe diagnoza e personalizuar mund të revolucionarizohen përmes fuqisë përllogaritëse kuantike.

Inteligjenca artificiale

Trajnimi i modeleve të mëdha dhe përpunimi i gjuhës natyrore mund të bëhen më efikasë dhe më të fuqishëm.

Financa

Analiza e tregjeve dhe modelimi i rreziqeve bëhen më të sakta dhe më të shpejta.

Por në sfondin e këtij revolucioni që premton një të ardhme më të fuqishme, fshihet një kërcënim real dhe urgjent për sigurinë kibernetike globale.

Rreziku për sigurinë kibernetike

Sistemet aktuale të kriptografisë bazohen në algoritme që mbështeten në kompleksitetin e disa problemeve matematikore, të cilat janë praktikisht të pazgjidhshme nga kompjuterët klasikë. Por kompjuterët kuantikë, falë algoritmeve si Shor’s Algorithm, do të jenë në gjendje të deshifrojnë këto kode në mënyrë dramatikisht më të shpejtë.

Kjo do të thotë se:

Të dhënat që sot konsiderohen të sigurta – qoftë në banka, institucione shtetërore apo rrjete private – mund të bëhen të lexueshme në të ardhmen nga një kompjuter kuantik.

Komunikimet e koduara, përfshirë ato të përdorura nga diplomatët, qeveritë dhe sistemet ushtarake, mund të komprometohen nëse nuk merren masa të reja.

Rruga drejt sigurisë kuantike

Përballë këtij rreziku, komuniteti global i teknologjisë dhe sigurisë po përpiqet të zhvillojë kriptografi të qëndrueshme ndaj kuantikut ("quantum-resistant cryptography"), me algoritme të reja që nuk mund të thyhen nga teknologjia kuantike.

Organizata si NIST (National Institute of Standards and Technology) janë tashmë në procesin e përzgjedhjes së standardeve të reja të sigurisë post-kuantike, të cilat do të zëvendësojnë sistemet aktuale.

Një potencial i pafund, por i rrezikshëm

Teknologjia kuantike është një shpatë me dy tehe: nga njëra anë, ajo hap një epokë të re të përpunimit të informacionit dhe avancimit shkencor; nga ana tjetër, paraqet rreziqe ekzistenciale për integritetin e të dhënave dhe privatësinë në mbarë botën.

Për këtë arsye, është thelbësore që zhvillimi i fuqisë kuantike të ecë paralelisht me zhvillimin e sigurisë kuantike, për të shmangur një krizë të mundshme digjitale në të ardhmen e afërt. Bota duhet të përgatitet jo vetëm për të përfituar nga fuqia kuantike, por edhe për ta kontrolluar dhe mbrojtur atë.

Burimi: https://www.investmentmonitor.ai