Anastasia Samoylova, fotografe ruse-amerikane me një vizion të fuqishëm bashkëkohor, ka hyrë në histori si fotografja e parë femër e gjallë që udhëheq një ekspozitë të vetme në Metropolitan Museum of Art në New York, pas më shumë se 33 vitesh. Ekspozita e saj, e titulluar “Floridas: Anastasia Samoylova and Walker Evans”, shënon një moment të rëndësishëm në fotografi, art bashkëkohor dhe përfaqësimin e grave në institucionet elitare të kulturës.
Dialog vizual midis të kaluarës dhe së tashmes
Ekspozita bashkon punimet e Samoylovës me ato të legjendës së fotografisë amerikane Walker Evans, i cili dokumentoi jetën në jugun e SHBA-së gjatë shekullit XX. Ky bashkëbisedim ndërbrezor ndodh përmes objektivit të ndjeshëm dhe kritik të Samoylovës, i cili vendos përballë njëri-tjetrit trashëgiminë kulturore dhe realitetin ekologjik të Floridës moderne.
Fotografitë e saj zbulojnë një peizazh kompleks dhe të tensionuar: ndërtesa luksoze që ngrihen mbi laguna të brishta, ngjyra të ndezura të reklamave që fshehin degradimin natyror, dhe gjurmë të heshtura të ndryshimeve klimatike që po transformojnë gjeografinë dhe jetën e përditshme të banorëve.
Ambientalizëm përmes artit
Përmes këtij projekti, Samoylova e kthen aparatin fotografik në një mjet vëzhgimi kritik, që fton shikuesin të reflektojë mbi ndryshimet klimatike, zhvillimin urban agresiv dhe raportin e njeriut me natyrën. Në vend që të portretizojë shkatërrimin në mënyrë dramatike, ajo përdor ironinë vizuale, ngjyra joshëse dhe kornizime inteligjente për të krijuar një narrativë të rafinuar por shqetësuese.
“Florida është një laborator i gjallë i paradokseve moderne: natyrë dhe teknologji, prosperitet dhe krizë, bukuri dhe shkatërrim. Në çdo kornizë, ka diçka që tundon dhe diçka që paralajmëron,” – është shprehur Samoylova në një intervistë për Artforum.
Një arritje historike për fotografët gra
Ekspozita “Floridas” nuk është vetëm një sukses personal për Samoylovën, por edhe një moment domethënës për përfaqësimin e grave në artin bashkëkohor. Për herë të parë pas më shumë se tre dekadash, një fotografe femër e gjallë merr një hapësirë të tillë ekspozuese në The Met, duke thyer një precedent institucional dhe duke hapur rrugën për një vizion më gjithëpërfshirës në botën e artit.
Një gjurmë që mbetet
Punimet e Samoylovës janë më shumë se fotografi – ato janë dokumente të një epoke që po ndryshon me shpejtësi, paralajmërime të heshtura për të ardhmen dhe kronika vizuale të kontradiktave njerëzore. Ato shërbejnë si një ftesë për të parë më qartë, për të ndier më thellë dhe për të vepruar më me ndërgjegje.
Burimi: https://www.metmuseum.org/
